AT SIRTINDA KÜÇÜK ASYA / KETEBE

Osmanlı İmparatorluğu?nun son yu?zyılı Avrupalı devletlerin peş peşe endu?striyel hamleler yaptığı, buharlı makinelerin kullanımıyla birlikte artan u?retim hızına karşılık gelecek yeni pazarların arandığı, aynı zamanda u?retimi destekleyip su?rdu?recek hammaddelerin peşine du?şu?ldu?ğu? bir çağdı. Sanayi Devrimi?nin bu?yu?ttu?ğu? iştahla etki alanlarını genişletmek isteyen Batılılar; yer altı ve yer u?stu? kaynakları, işlenmeye hazır ormanları, yeni kurulan demiryolları dolayısıyla en uygun yatırım sahalarından biri olarak Osmanlı topraklarını göru?yorlardı. Bu sebeple özellikle İngiliz, Fransız ve Alman milletlerinden resmî ve gayriresmî çok sayıda yatırımcı İmparatorluk topraklarına akın ediyordu. 1905 yazında Anadolu?yu, özellikle de Konya, Kayseri ve Ankara ile çevre bölgelerini gezmek u?zere Tu?rkiye?ye gelen Alman deniz subayı Hans-Hermann Graf von Schweinitz de benzer bir du?rtu?nu?n yönlendirdiği isimlerdendi. Von Schweinitz?in, eşiyle İstanbul?un Pera?sından başlayan seyahati; Bursa u?zerinden Ku?tahya ve Afyon?a, oradan Konya, Kayseri, Nevşehir ve Ankara?ya uzanmış ve yine Pera?da sonlanmıştı. Ku?çu?k Asya?da atının u?zerinde ilerleyen Von Schweinitz, eşiyle birlikte gezip gördu?ğu? yerlerde yerel halkların sosyal, ekonomik, ku?ltu?rel ve dinî durumlarını; Anadolu?daki yabancı yatırımcıların faaliyetlerini, madenleri, coğrafi yapıları ve antik eserleri detaylıca anlatmıştı. Ayrıca fotoğraf makinesini ve filmlerini yanından hiç ayırmayan bu asker-seyyah, çektiği yu?z kadar fotoğrafla da tu?m seyahatini adeta bir belgesele dönu?ştu?rmu?ştu?. Von Schweinitz?in özellikle dikkat ettiği hususlar; Almanların kurduğu demiryolu işletmesinin durumu, Anadolu insanının Almanlara bakışı ve İngilizlerle Fransızlar karşısında Alman nu?fuzunun gu?cu? idi. Tu?rk halkından sıklıkla olumlu ifadelerle bahseden yazar; Tu?rk-Alman ittifakının daha da derinleştirilmesi, Alman yatırımının Osmanlı topraklarında etkisini artırması, Anadolu?nun ihyasında Alman mu?hendisliğinin mutlaka bulunması gerektiğini yazıyordu. Ayrıca daha önce okuduğu Doğu?ya dair anlatılardan farklı bir tabloyla karşılaştığını da itiraf ederken memleketine döndu?ğu?nde Avrupa?da yaygın olan olumsuz Tu?rk imajını du?zeltmek için de özel bir çaba sarf edeceğini söylu?yordu. At Sırtında Ku?çu?k Asya; takip ettiği hususi rota, içerdiği özgu?n gözlemler ve birçoğu belge niteliğindeki fotoğraflarıyla okurunu Orta Anadolu?nun kalbine, o coğrafyanın bilinen ama tam anlamıyla tahayyu?l edilemeyen bir çağının 20. yu?zyılın başındaki bakiyelerine doğru bir seyahate çıkarıyor.

• Yayınevi KETEBE
• Yazar HANS-HERMANN GRAF VON SCHWEINITZ
• Sayfa Sayısı 248 SAYFA
• Yıl 2025